miércoles, 25 de mayo de 2011

IKATZ BEGETALA.


Egur-ikatza ez da edozein zokotan egiten betidanik horretarako erabili ohi den txondorrean baizik. Lazkao herritik atera eta ezkerraldean ikus daiteke Etxeberria Galdategiarena zen orubean. Basamortua dirudi gaur egun eta hortxe, lautada horren albo batetan, topatu genuen Lontxo Narbarte, Gipuzkoan egin den azken txondorrari azken ukituak ematen.

Ekainaren hasieran eman zion su Lontxo Narbartek bere azken txondor honi, baina horretarako egin beharreko lanak hori baino lehenago hasi zirela kontatu zigun. Lehen lehena egurra biltzea da. Oraingorako bertara ekarri badiote ere, goizuetar honek ongi gogoratzen ditu garai bateko nekeak “Basoan gora eta behera ibili behar izaten nuen txondorra eraikitzeko behar den egurra biltzeko. Pagoa, haritza edo gaztaina nahiago izaten dugu, baina behin baino gehiagotan beste edozein egur erabili behar izan dugu, besterik topatu ezinean”.

TXILEKO MINEROAK

2010ko Abuztuaren 5ean Txilen egon zen lurrikara bat ikatzezko mina batean eta barruan zeuden 33 pertsona. 700 metroko mina batean 70 egunetan, mineroak ikusten ziren bere familiekin bideo kamararekin oso pozik jartzen ziren. Egun batean erabaki zuten hodi handi batetik ateratzea baina hodi ori zen igogailu baten modukoa. Bakoitzak ateratzeko 8 hordu behar zuten minero bakoitza ateratzeko.

AINTZINAKO IKATZA.


Orain dela asko ikatza oso baliagarria zen, gauza askotarako balio zuen, adibidez sua egiteko.
Olentzerok ikatza ekartzen zuen, eta orain txarto portatzen denari ekartzen dio baina ez zen su egiteko ikatza baizik eta ikatz gozoa.

martes, 24 de mayo de 2011

¡TXILEKO IKATZA!


Txileko ikatza gordailuak dira hiru arlo nagusietan dago, Arauco, Valdivia eta Magallanes lurraldeetan .
Ikatz meatze etxeko merkatuan prototipoa meatze da. Beren ustiapen iristen da berriz colonial aldiz, baina bere erabilera oso hedatua da lurrun botere sarrera gure herrialdean eta, bereziki, trenbide garapenarekin lotuta dago, baina baita mineral garapenean rol Norte Chico da garrantzitsua jokatzen du aurretik Gerra eta Great North Pazifikoko da herrialdean sartu ondoren . Kasu honetan erabiltzen da, nitrato industrian bereziki, galdaketa eta finketa prozesuetan.

¿ZER MOTATAKO IKATZ DAUDE?

Ikatz argi substantzia, beltza dator, fossilized da barazkiorganikoen aztarna da. Ikatza indutrializatua da, energia geltokiak eta etxeko berogailua erregai gisa erabiltzen da. 4 Ikatz -mota daude:

miércoles, 11 de mayo de 2011

IKATZA EZ DA SORTZEN EDOZEIN LEKUAN.


Egur-ikatza ez da edozein lekutan egiten; betidanik horretarako erabili ohi den txondorrean baizik. Egiteko lehenengo egurra bilatu eta bildu egin behar dugu. Txondorra egiteko nahiagoa da pagoa,haritza edo gaztainondoa erabiltzea, baina gehienetan ez bada ere batzuetan beste edozein zuhaitzetatik ateratako egurrarekin egin daiteke.

lunes, 9 de mayo de 2011

ZER DA IKATZA.


Ikatza, erregai solido vegetala da. Erebai karbono iturria, ikatza lurrunkorren hidrokarburoak, sufre eta nitrogenoa, eta lizarra kantitate txikiagoa adibidez (potasioa, kaltzioa, sodioa, magnesioa eta beste elementu batzuk.)